BASKI
NEDİR ?
Baskı;
şekil, yazı, grafik ve resimlerin gerçeğine en yakın biçimde, bir
yüzey üzerine çoğaltılarak ve hızlı aktarılması olarak tarif edilebilir.
Günümüzde en çok kullanılan baskı yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz ;
TİPO
OFSET
FLEKSO
TİFDRUK (ROTOGRAVÜR)
SERİGRAFİ
Günümüzde en çok kullanılan baskı yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz ;
TİPO
OFSET
FLEKSO
TİFDRUK (ROTOGRAVÜR)
SERİGRAFİ
Ambalaj
baskısı için uygulanan beş temel yöntem mevcuttur. Bunlar;
1. Tipo Baskı
2. Flekso Baskı
3. Rotogravür Baskı
4. Ofset Baskı
5. Serigrafik Baskı
1. Tipo Baskı
Tipo kullanılan en eski baskı yöntemi olup oldukça yavaştır. Bu nedenle kısa süreli üretimlerde kullanılır. Düzgün yüzeylere uygulanan tipo baskı ile güzel görüntüler elde etmek mümkündür. Günümüzde tipo baskı katlanabilir karton kutu, kraft kağıt torbalar, oluklu mukavva kutular, skin ve blister ambalajlar, mumlu ambalaj kağıtlarının basımında kullanılıyor. Ayrıca tipo baskı, etiket basımında çok yaygındır . Bu baskının maliyeti düşük olmakla birlikte üretim yavaş olduğundan kısa ve orta ölçekli üretimler için kullanmak akılcıdır. Tipo baskıda kullanılan sert metalden oluşan klişeler artık plastikten üretilerek baskısız olanlar mekanik olarak oyularak çıkartılır ya da baskı için fotopolimer klişeler kullanılır. Tipo baskı ilkesi çok basittir. Baskı klişesine mürekkep uygulanır ve basılacak yüzeye basılır. Her seferde tek bir renk uygulanır. Çok renkli baskı; birçok klişenin birbiri ardı sıra basılması ile gerçekleşir. Tipo baskı makinelerinde levha ya da taşıyıcı katman (web) beslemeli çeşitleri mevcuttur. Tipo baskıda kullanılan mürekkepler, oksidasyon ile kurutulmuş olduklarından baskıdan sonra kurumaları geçtir.
2. Flekso Baskı
Tipo baskının geliştirilmiş bir hali olan flekso baskı, ambalaj basımında en yaygın kullanılan baskıdır. Düzgün olmayan yüzeylere de uygulanan flekso baskı, karton, kraft, oluklu mukavva, bütün fleksibl ambalajlan oluşturan plastik filmler, özel bir mürekkep kullanılarak alüminyum folyo, üzerinde flekso baskı uygulanır. Flekso baskı bir rölyef baskı yöntemidir. Ancak metal klişe yerine fleksibl lastik (kauçuk) ya da özel plastik bir klişe görüntü taşıyıcısı olarak kullanılır. Flekso baskı, kısa, orta ve uzun süreli üretimler için uygundur. Bu yöntem daha çok taşıyıcı katman (web) malzeme üzerine uygulanır. Ancak oluklu mukavva kutular özel flekso baskı makinelerinde basılabilir. Flekso baskı mürekkepleri tipo baskı mürekkeplerine göre solvent miktarı fazla olduğundan çabuk kururlar. Bu özellik aynı yüzey üzerine bir işlemde birden fazla renk basılmasını olası kılar. Flekso baskı makinelerinin 2, 4 ya da 6 hatta 8 renk basabilenleri mevcuttur. Baskı tasarımının planlanmasında yüzey ne kadar kaba ise; net görüntü almak o kadar daha güçleştiği göz önünde bulundurulmalı ve ince çizgiler ile küçük metinlerden kaçınılmalıdır. Çünkü kauçuk klişe taşıyıcı katman yüzeye bastırılınca bu ayrıntılar kaybolur. Fotopolimer klişe mevcut değilse fotoğraflar basılamaz. Çizilen tasarımlar, kompakt renkli yüzeyler ve oldukça geniş bir metin olması durumunda fleksografik baskıyla oldukça iyi sonuçlar alınır. Bu baskı görüntü etrafında oluşan ince mürekkep zinciri nedeniyle diğer baskı yöntemlerinden kolayca ayrılır.
3) Rotogravür (Tifdruk)
Bu baskı, taşıyıcı katman (web) yöntemidir. Fakat, basılacak yüzeyin düzgün olması gerekir. Rotogravürde baskı silindirleri üzerinde oyulmuş ya da kazılmış küçük hücreler bulunur. Bu hücreler, mürekkebi baskı yapılacak malzemeye iletir. Her kat için ayrı bir merdaneye gereksinim vardır. Baskıya hazırlanma ve silindirlerin oyulması yavaş ve pahalı bir işlemdir. Bu nedenle uzun süreli üretimler için rotogravür baskı uygundur. Yalnız düzgün yüzeyli malzemelerde rotogravür baskı uygulanabilir. Bu baskı yöntemiyle, kağıt, karton, fleksibl ambalaj malzemeleri (plastik filmler, alüminyum folyo) basılabilir. Rotogravür baskı mürekkepleri çabuk kuruyan çok parlak ve sürtünme direnci yüksek mürekkeplerdir. Altın görüntüsü veren boyalar, rotogravür baskıda kullanılır. Rotogravür baskı makineleri, 4 - 8 renk arası baskı ünitelidir. Rologravür baskı adeta sanatsal harikalar yaratır. Aslı ile aynı olan baskı örnekleri ortaya çıkarır. Bu baskı görüntünün kenarında oluşan tırtıklar ile diğer baskılardan ayırt edilir. En pahalı baskı yöntemi olan tifdruk baskıda, özellikle fleksibl ambalaj malzemelerinin basımında, gerçekten harika sonuçlar elde edilir. Yüksek tirajlı ve uzun süreli üretimlere örneğin sigara, şeker ambalajı, katlanabilen kutular bu baskı yöntemi kullanılarak basılan ürünler arasında sayabiliriz.
4) Ofset Baskı
Ofset baskı düzlem (planografik) baskı yöntemi olup, genellikle kağıt, karton ve saç levha basımı için kullanılır. Özellikle saç levha üzerine baskı için uygulanan tek yenilenidir.
Plastik film ve alüminyum folyolara baskı uygulamak için özel tekniklere gereksinim duyulur. Ofset baskının uygulandığı ambalajlar katlanır karton kutu, çikolata ve şekerleme için çok renkli ambalaj kağıdı, teneke kutulardır. Etiketler de ofset baskı yöntemiyle basılabilir. Ofset baskı düzgün ve keskin kenarları ile diğer baskılardan ayrılır. Kısa süreli üretimler için ofset baskı rotogravür baskıdan daha ekonomik olmakla birlikte flekso baskıdan daha pahalıdır. Bu yöntemde klişe bir düzlem şeklindedir ve üzerinde herhangi bir girinti çıkıntı, rölyef ve hücre oluşumu bulunmaz. Klişe oluşturulurken üzerinde mürekkebi çeken ve mürekkebi iten bölmeler mevcuttur. Klişenin baskıda çıkması islenmeyen bölgeleri su ile ıslatılır. Ofset baskıda kullanılan mürekkepler su bazlı olup, ısıtılmadıkları takdirde, çok geç kurur. Yavaş kuruma nedeniyle, baskı uygulanan kağıt ve kartonda kötü bir koku oluşabilir. Bu kötü kokuyu gidermek için baskı uygulanan levhalar havalandırılır. Kötü kokunun oluşmasını önlemek için başka tip mürekkep de seçilebilir. Matbaacının özellikle gıda malzemelerine uygulanacak mürekkeplerin kısıtlamaları hakkında aydınlatılması çok önemlidir. Ofset baskı uygulanacak ambalaj yüzeyinin direnci iyi, kalınlığı eşit olmalı. Ofset baskı makineleri, genellikle levha beslemeli olup taşıyıcı katman (web) beslemeli alanlar da geliştirilmiş. Levha beslemeli ofset baskı makineleri altı renkli, taşıyıcı katman beslemeli olanlar ise sekiz renklidir.
Hem levha beslemeli hem de taşıyıcı katman (web) beslemeli ofset baskı makineleri mevcut.
Kuru Ofset : Flekso ile ofset yöntemlerinin birleşimidir. Bu yöntemde baskı klişenin rölyefli kısımları görüntüyü düzgün yüzeyli kauçuk bir baskı silindirine aktarır ve oradan da görüntü ambalaja transfer edilir. Nemlendirmek için su kullanımına gereksinim duyulmaz. Kuru ofset hazır ambalajlara, plastik şişelere kavanozlara, katlanabilir tüplere alüminyum ambalajlara, aerosol kutularına ve konserve kutularına uygulanır. Kuru ofset baskı yöntemi ile resim ya da diapozitifler değil de yalnız el ile yapılan çizimler basılabilir. Çok hassas ve ince ayrıntılı tasarımlar ve oldukça küçük metinler altı renge kadar kuru ofset yöntemiyle basılabilir.
5) Serigrafik Baskı
Genellikle simetrik olmayan ambalajlara baskı yapmak için kullanılan yöntemdir. Örneğin; cam şişe gibi hazır ambalajların üzerine serigrafik baskı uygulanır. Ayrıca kentli kendine yapışan etiket basımı için de kullanılır. Serigrafik baskı yöntemi oldukça yavaştır, ancak kullanılan malzemeler ucuz, baskı kalitesi güzeldir. Bu yöntemle iyi kalite baskı gerektiren kısa süreli baskı işleri gerçekleştirilir. 25 adete kadar baskı ekonomik olarak elde edilir. Serigraf baskıda, koyu bir mürekkep kafes şeklindeki paslanmaz çelik bir şablondan geçmeye zorlanır. Şablonlu bölgeden görüntü iletilir. Şablonsuz bölge ise tamamen yekparedir. Serigrafik bas¬kı, görüntüye yoğunluk kazandıran oldukça kalın bir mürekkep katmanı ile diğer baskı yöntemlerinden ayrılır. Metalik mürekkepler kullanılarak parlak renkler ve geniş bir efekt yelpazesi, floresans gölgeler ve opak renkler elde edilir. Kalın mürekkep katmanının çok yavaş kuruması söz konusudur. Tasarımın ince çizgi, küçük metin içermemesi gerekir çünkü koyu mürekkep küçük ve ince ayrıntıların reprodüksiyonunu gerçekleştiremez. Serigrafi genellikle elle yapılan bir işlemdir. İşlem hızı, saatle 300 adete kadar çıkabilir. Çok renkli bir serigraf işlemleri için otomatik makineler kullanılarak plastik şişelere saatle 3.500 adete kadar baskı uygulanabilir. Serigrafik baskı görüntü üzerindeki kafes izleriyle diğerlerinden ayrılır.
Ambalaj alanında kullanılan baskı yöntemlerinin dışında bir de ambalaj dekorlama teknikleri vardır:
Sıcak Stampalama : Bu teknik, zaman zaman sıcak folyo stampalama olarak da adlandırılır. Bu dekorlama yönteminde bir folyo ya da termoplastik katman ısıtılıp eritilerek baskının uygulanacağı yüzeye yapıştırılır. Sonuçta gümüş altın ya da parlak metal görünümü veren çok parlak bir yüzey ekle edilir. Sıcak stampalama uygulanacak yüzeyin önceden kurutulması ya da hazırlanması gerekmez. Renk değişikliği çok çabuk yayılabilir. Sıcak stampalama lüks ambalajlara çok çarpıcı bir görünüm kazandırır. Fakat günlük kullanılan ürünlerin ambalajına uygulanması ekonomik ve ucuz olmayabilir.
Herhangi Bir Ambalaj Malzemesi ve Ambalaja Uygulanacak Baskı Yönteminin Seçiminde Belirlenmesi Gereken Kriterler
- Kullanılacak ambalaj malzemesi ya da ambalaja, hangi baskı yönteminin uygun olduğunun belirlenmesi
- Matbaa hangi baskı yöntemini uygulayacak kapasitededir. Kaç renk basabilir. Ne kadar sürede baskıyı tamamlayabilir.
- Gereksinim duyulan baskı kalitesi nedir.
- Mevcut baskı yönteminin ekonomik yönü fiyat ve gereksinim duyulan baskı kalitesinin karşılaştırılması.
Ambalaj tasarımcısı ambalajın basılacağı matbaanın ya da baskı makinesinin olanaklarını iyi tanımalıdır. İletişim burada da önemli bir nokta. Kullanılacak ambalaja uygun baskı yönteminin seçilmesi ve özellikle yapılan tasarımın uygulanacak baskı yöntemine uyumuyla, ambalajcıya büyük oranda tasarruf sağlayacak ve ambalajların görünümünün gelişmesi ve güzelleşmesi nedeniyle satışları artacaktır.
Baskı siparişi ambalaj ve ambalaj malzemesi tedarikinden oldukça farklıdır. Tasarımcı ve matbaacı burada iki odak noktadır. Matbaacı baskı olanakları hakkında ayrıntılı bilgi vermesi gerekir. Her iki tarafında ortak bilgisi içinde olması gereken konular:
- Ambalajın ve üzerine baskı uygulanacak malzemenin tanımı,
- Ambalaj taslağının kat yerleri, kulakçıkları baskı uygulanmayacak, kıvrılacak, tutkal sürülecek ya da dikiş yapılacak kısımlarının da belirtildiği ayrıca boyut ve toleransların gösterildiği ayrıntılı bir teknik resim.
- Uygulanacak baskı yöntemi ve renk sayısı.
- Ambalajın üzerindeki grafik ve metin düzenlemeleri.
Ambalaj tasarımcısı taslağı hazırladıktan ve müşteri de satın almayı kabul ettikten sonra basım için yeni spesifikasyonlar hazırlanmalıdır. Ambalaj malzemeleri ile ambalajlar genelde onları üreten firmada basılır. Böyle bir durumda baskı spesifikasyonları, ambalaj temin spesifikasyonlarını ambalaja uygulanacak baskı başka bir firmada yapılıyor olabilir. Örneğin baskısız film ruloları ithal edilip daha sonra basılabilir. Burada en önemli nokta basılacak ambalajın ayrıntılı teknik resmidir. Ayrıca tasarımcı yaptığı taslağın bir kopyasını yazılacak metni renk yönergesiyle birlikte gönderilmelidir.
Rulo halindeki ambalaj malzemeleri için ise; uygulanacak baskı pozisyonun iç mi, dış mı, ters baskı mı olacağı belirtilmelidir.
Kullanılacak boya ve mürekkeplerle ilgili özel bir talep ya da herhangi bir sınırlama var ise bildirilmelidir.
Ambalajcının ambalaj tüketicisi ile iyi bir iletişim içinde kurulan sıkı işbirliği, büyük hataları ve maddi zararların oluşmasını engeller.
1. Tipo Baskı
2. Flekso Baskı
3. Rotogravür Baskı
4. Ofset Baskı
5. Serigrafik Baskı
1. Tipo Baskı
Tipo kullanılan en eski baskı yöntemi olup oldukça yavaştır. Bu nedenle kısa süreli üretimlerde kullanılır. Düzgün yüzeylere uygulanan tipo baskı ile güzel görüntüler elde etmek mümkündür. Günümüzde tipo baskı katlanabilir karton kutu, kraft kağıt torbalar, oluklu mukavva kutular, skin ve blister ambalajlar, mumlu ambalaj kağıtlarının basımında kullanılıyor. Ayrıca tipo baskı, etiket basımında çok yaygındır . Bu baskının maliyeti düşük olmakla birlikte üretim yavaş olduğundan kısa ve orta ölçekli üretimler için kullanmak akılcıdır. Tipo baskıda kullanılan sert metalden oluşan klişeler artık plastikten üretilerek baskısız olanlar mekanik olarak oyularak çıkartılır ya da baskı için fotopolimer klişeler kullanılır. Tipo baskı ilkesi çok basittir. Baskı klişesine mürekkep uygulanır ve basılacak yüzeye basılır. Her seferde tek bir renk uygulanır. Çok renkli baskı; birçok klişenin birbiri ardı sıra basılması ile gerçekleşir. Tipo baskı makinelerinde levha ya da taşıyıcı katman (web) beslemeli çeşitleri mevcuttur. Tipo baskıda kullanılan mürekkepler, oksidasyon ile kurutulmuş olduklarından baskıdan sonra kurumaları geçtir.
2. Flekso Baskı
Tipo baskının geliştirilmiş bir hali olan flekso baskı, ambalaj basımında en yaygın kullanılan baskıdır. Düzgün olmayan yüzeylere de uygulanan flekso baskı, karton, kraft, oluklu mukavva, bütün fleksibl ambalajlan oluşturan plastik filmler, özel bir mürekkep kullanılarak alüminyum folyo, üzerinde flekso baskı uygulanır. Flekso baskı bir rölyef baskı yöntemidir. Ancak metal klişe yerine fleksibl lastik (kauçuk) ya da özel plastik bir klişe görüntü taşıyıcısı olarak kullanılır. Flekso baskı, kısa, orta ve uzun süreli üretimler için uygundur. Bu yöntem daha çok taşıyıcı katman (web) malzeme üzerine uygulanır. Ancak oluklu mukavva kutular özel flekso baskı makinelerinde basılabilir. Flekso baskı mürekkepleri tipo baskı mürekkeplerine göre solvent miktarı fazla olduğundan çabuk kururlar. Bu özellik aynı yüzey üzerine bir işlemde birden fazla renk basılmasını olası kılar. Flekso baskı makinelerinin 2, 4 ya da 6 hatta 8 renk basabilenleri mevcuttur. Baskı tasarımının planlanmasında yüzey ne kadar kaba ise; net görüntü almak o kadar daha güçleştiği göz önünde bulundurulmalı ve ince çizgiler ile küçük metinlerden kaçınılmalıdır. Çünkü kauçuk klişe taşıyıcı katman yüzeye bastırılınca bu ayrıntılar kaybolur. Fotopolimer klişe mevcut değilse fotoğraflar basılamaz. Çizilen tasarımlar, kompakt renkli yüzeyler ve oldukça geniş bir metin olması durumunda fleksografik baskıyla oldukça iyi sonuçlar alınır. Bu baskı görüntü etrafında oluşan ince mürekkep zinciri nedeniyle diğer baskı yöntemlerinden kolayca ayrılır.
3) Rotogravür (Tifdruk)
Bu baskı, taşıyıcı katman (web) yöntemidir. Fakat, basılacak yüzeyin düzgün olması gerekir. Rotogravürde baskı silindirleri üzerinde oyulmuş ya da kazılmış küçük hücreler bulunur. Bu hücreler, mürekkebi baskı yapılacak malzemeye iletir. Her kat için ayrı bir merdaneye gereksinim vardır. Baskıya hazırlanma ve silindirlerin oyulması yavaş ve pahalı bir işlemdir. Bu nedenle uzun süreli üretimler için rotogravür baskı uygundur. Yalnız düzgün yüzeyli malzemelerde rotogravür baskı uygulanabilir. Bu baskı yöntemiyle, kağıt, karton, fleksibl ambalaj malzemeleri (plastik filmler, alüminyum folyo) basılabilir. Rotogravür baskı mürekkepleri çabuk kuruyan çok parlak ve sürtünme direnci yüksek mürekkeplerdir. Altın görüntüsü veren boyalar, rotogravür baskıda kullanılır. Rotogravür baskı makineleri, 4 - 8 renk arası baskı ünitelidir. Rologravür baskı adeta sanatsal harikalar yaratır. Aslı ile aynı olan baskı örnekleri ortaya çıkarır. Bu baskı görüntünün kenarında oluşan tırtıklar ile diğer baskılardan ayırt edilir. En pahalı baskı yöntemi olan tifdruk baskıda, özellikle fleksibl ambalaj malzemelerinin basımında, gerçekten harika sonuçlar elde edilir. Yüksek tirajlı ve uzun süreli üretimlere örneğin sigara, şeker ambalajı, katlanabilen kutular bu baskı yöntemi kullanılarak basılan ürünler arasında sayabiliriz.
4) Ofset Baskı
Ofset baskı düzlem (planografik) baskı yöntemi olup, genellikle kağıt, karton ve saç levha basımı için kullanılır. Özellikle saç levha üzerine baskı için uygulanan tek yenilenidir.
Plastik film ve alüminyum folyolara baskı uygulamak için özel tekniklere gereksinim duyulur. Ofset baskının uygulandığı ambalajlar katlanır karton kutu, çikolata ve şekerleme için çok renkli ambalaj kağıdı, teneke kutulardır. Etiketler de ofset baskı yöntemiyle basılabilir. Ofset baskı düzgün ve keskin kenarları ile diğer baskılardan ayrılır. Kısa süreli üretimler için ofset baskı rotogravür baskıdan daha ekonomik olmakla birlikte flekso baskıdan daha pahalıdır. Bu yöntemde klişe bir düzlem şeklindedir ve üzerinde herhangi bir girinti çıkıntı, rölyef ve hücre oluşumu bulunmaz. Klişe oluşturulurken üzerinde mürekkebi çeken ve mürekkebi iten bölmeler mevcuttur. Klişenin baskıda çıkması islenmeyen bölgeleri su ile ıslatılır. Ofset baskıda kullanılan mürekkepler su bazlı olup, ısıtılmadıkları takdirde, çok geç kurur. Yavaş kuruma nedeniyle, baskı uygulanan kağıt ve kartonda kötü bir koku oluşabilir. Bu kötü kokuyu gidermek için baskı uygulanan levhalar havalandırılır. Kötü kokunun oluşmasını önlemek için başka tip mürekkep de seçilebilir. Matbaacının özellikle gıda malzemelerine uygulanacak mürekkeplerin kısıtlamaları hakkında aydınlatılması çok önemlidir. Ofset baskı uygulanacak ambalaj yüzeyinin direnci iyi, kalınlığı eşit olmalı. Ofset baskı makineleri, genellikle levha beslemeli olup taşıyıcı katman (web) beslemeli alanlar da geliştirilmiş. Levha beslemeli ofset baskı makineleri altı renkli, taşıyıcı katman beslemeli olanlar ise sekiz renklidir.
Hem levha beslemeli hem de taşıyıcı katman (web) beslemeli ofset baskı makineleri mevcut.
Kuru Ofset : Flekso ile ofset yöntemlerinin birleşimidir. Bu yöntemde baskı klişenin rölyefli kısımları görüntüyü düzgün yüzeyli kauçuk bir baskı silindirine aktarır ve oradan da görüntü ambalaja transfer edilir. Nemlendirmek için su kullanımına gereksinim duyulmaz. Kuru ofset hazır ambalajlara, plastik şişelere kavanozlara, katlanabilir tüplere alüminyum ambalajlara, aerosol kutularına ve konserve kutularına uygulanır. Kuru ofset baskı yöntemi ile resim ya da diapozitifler değil de yalnız el ile yapılan çizimler basılabilir. Çok hassas ve ince ayrıntılı tasarımlar ve oldukça küçük metinler altı renge kadar kuru ofset yöntemiyle basılabilir.
5) Serigrafik Baskı
Genellikle simetrik olmayan ambalajlara baskı yapmak için kullanılan yöntemdir. Örneğin; cam şişe gibi hazır ambalajların üzerine serigrafik baskı uygulanır. Ayrıca kentli kendine yapışan etiket basımı için de kullanılır. Serigrafik baskı yöntemi oldukça yavaştır, ancak kullanılan malzemeler ucuz, baskı kalitesi güzeldir. Bu yöntemle iyi kalite baskı gerektiren kısa süreli baskı işleri gerçekleştirilir. 25 adete kadar baskı ekonomik olarak elde edilir. Serigraf baskıda, koyu bir mürekkep kafes şeklindeki paslanmaz çelik bir şablondan geçmeye zorlanır. Şablonlu bölgeden görüntü iletilir. Şablonsuz bölge ise tamamen yekparedir. Serigrafik bas¬kı, görüntüye yoğunluk kazandıran oldukça kalın bir mürekkep katmanı ile diğer baskı yöntemlerinden ayrılır. Metalik mürekkepler kullanılarak parlak renkler ve geniş bir efekt yelpazesi, floresans gölgeler ve opak renkler elde edilir. Kalın mürekkep katmanının çok yavaş kuruması söz konusudur. Tasarımın ince çizgi, küçük metin içermemesi gerekir çünkü koyu mürekkep küçük ve ince ayrıntıların reprodüksiyonunu gerçekleştiremez. Serigrafi genellikle elle yapılan bir işlemdir. İşlem hızı, saatle 300 adete kadar çıkabilir. Çok renkli bir serigraf işlemleri için otomatik makineler kullanılarak plastik şişelere saatle 3.500 adete kadar baskı uygulanabilir. Serigrafik baskı görüntü üzerindeki kafes izleriyle diğerlerinden ayrılır.
Ambalaj alanında kullanılan baskı yöntemlerinin dışında bir de ambalaj dekorlama teknikleri vardır:
Sıcak Stampalama : Bu teknik, zaman zaman sıcak folyo stampalama olarak da adlandırılır. Bu dekorlama yönteminde bir folyo ya da termoplastik katman ısıtılıp eritilerek baskının uygulanacağı yüzeye yapıştırılır. Sonuçta gümüş altın ya da parlak metal görünümü veren çok parlak bir yüzey ekle edilir. Sıcak stampalama uygulanacak yüzeyin önceden kurutulması ya da hazırlanması gerekmez. Renk değişikliği çok çabuk yayılabilir. Sıcak stampalama lüks ambalajlara çok çarpıcı bir görünüm kazandırır. Fakat günlük kullanılan ürünlerin ambalajına uygulanması ekonomik ve ucuz olmayabilir.
Herhangi Bir Ambalaj Malzemesi ve Ambalaja Uygulanacak Baskı Yönteminin Seçiminde Belirlenmesi Gereken Kriterler
- Kullanılacak ambalaj malzemesi ya da ambalaja, hangi baskı yönteminin uygun olduğunun belirlenmesi
- Matbaa hangi baskı yöntemini uygulayacak kapasitededir. Kaç renk basabilir. Ne kadar sürede baskıyı tamamlayabilir.
- Gereksinim duyulan baskı kalitesi nedir.
- Mevcut baskı yönteminin ekonomik yönü fiyat ve gereksinim duyulan baskı kalitesinin karşılaştırılması.
Ambalaj tasarımcısı ambalajın basılacağı matbaanın ya da baskı makinesinin olanaklarını iyi tanımalıdır. İletişim burada da önemli bir nokta. Kullanılacak ambalaja uygun baskı yönteminin seçilmesi ve özellikle yapılan tasarımın uygulanacak baskı yöntemine uyumuyla, ambalajcıya büyük oranda tasarruf sağlayacak ve ambalajların görünümünün gelişmesi ve güzelleşmesi nedeniyle satışları artacaktır.
Baskı siparişi ambalaj ve ambalaj malzemesi tedarikinden oldukça farklıdır. Tasarımcı ve matbaacı burada iki odak noktadır. Matbaacı baskı olanakları hakkında ayrıntılı bilgi vermesi gerekir. Her iki tarafında ortak bilgisi içinde olması gereken konular:
- Ambalajın ve üzerine baskı uygulanacak malzemenin tanımı,
- Ambalaj taslağının kat yerleri, kulakçıkları baskı uygulanmayacak, kıvrılacak, tutkal sürülecek ya da dikiş yapılacak kısımlarının da belirtildiği ayrıca boyut ve toleransların gösterildiği ayrıntılı bir teknik resim.
- Uygulanacak baskı yöntemi ve renk sayısı.
- Ambalajın üzerindeki grafik ve metin düzenlemeleri.
Ambalaj tasarımcısı taslağı hazırladıktan ve müşteri de satın almayı kabul ettikten sonra basım için yeni spesifikasyonlar hazırlanmalıdır. Ambalaj malzemeleri ile ambalajlar genelde onları üreten firmada basılır. Böyle bir durumda baskı spesifikasyonları, ambalaj temin spesifikasyonlarını ambalaja uygulanacak baskı başka bir firmada yapılıyor olabilir. Örneğin baskısız film ruloları ithal edilip daha sonra basılabilir. Burada en önemli nokta basılacak ambalajın ayrıntılı teknik resmidir. Ayrıca tasarımcı yaptığı taslağın bir kopyasını yazılacak metni renk yönergesiyle birlikte gönderilmelidir.
Rulo halindeki ambalaj malzemeleri için ise; uygulanacak baskı pozisyonun iç mi, dış mı, ters baskı mı olacağı belirtilmelidir.
Kullanılacak boya ve mürekkeplerle ilgili özel bir talep ya da herhangi bir sınırlama var ise bildirilmelidir.
Ambalajcının ambalaj tüketicisi ile iyi bir iletişim içinde kurulan sıkı işbirliği, büyük hataları ve maddi zararların oluşmasını engeller.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder